(Thanh tra) - Tại Việt Nam, Gen Z đang dần chiếm lĩnh không gian xã hội, bao gồm cả trong môi trường quân đội. Đại tá, TS. Nguyễn Hồng Hải, Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân cho biết, phần lớn chiến sĩ mới và học viên tại các học viện quân sự hiện nay thuộc thế hệ Gen Z. Tuy đọc báo giấy thay vì báo điện tử, nhưng nhu cầu về nội dung hiện đại, sâu sắc, chính xác vẫn là yêu cầu không thể thiếu.
Tại Phiên thảo luận của Diễn đàn Báo chí toàn quốc lần thứ 2 với chủ đề: Chinh phục độc giả gen Z: Giải mã công thức thành công trong khuôn khổ Hội báo toàn quốc 2025 diễn ra chiều 19/6, ông Nguyễn Hồng Hải, Phó Tổng Biên tập Báo Quân đội Nhân dân cảnh báo: Gen Z rất nhạy cảm với thông tin thiếu trung thực. Một sai sót nhỏ cũng có thể khiến họ rời bỏ hoàn toàn một kênh thông tin.
Chính vì vậy, báo chí quân đội cũng phải thay đổi, từ ngôn ngữ đến cách trình bày, để thích ứng với đối tượng này mà vẫn bảo đảm nhiệm vụ chính trị.
Vấn đề đào tạo nhà báo trong thời đại mới cũng được đặt ra tại phiên thảo luận. TS. Ngô Bích Ngọc, Trưởng khoa Truyền thông Đa phương tiện, Đại học Swinburne Việt Nam cho rằng, việc tích hợp các kỹ năng số vào chương trình đào tạo là cần thiết.
“Phải dạy sinh viên báo chí cách dựng video ngắn, viết tiêu đề hút mắt, kể chuyện bằng dữ liệu, sử dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu trong sản xuất nội dung,” bà Ngọc đề xuất. Bên cạnh đó, báo chí cần định vị Gen Z như một nhóm khách hàng, có thị hiếu, hành vi, đặc điểm cần được nghiên cứu nghiêm túc để xây dựng chiến lược truyền thông hiệu quả.
Một điểm được nhiều diễn giả đồng thuận là: báo chí không chỉ chạy theo xu hướng, mà còn cần đủ năng lực để dẫn dắt xu hướng xã hội, đặc biệt là những giá trị bền vững như lòng yêu nước, tinh thần nhân văn hay trách nhiệm công dân.
Nhà báo Bùi Thu Thủy khẳng định, “Anh trai vượt ngàn chông gai” hay các dự án văn hóa mới trên truyền hình đã giúp tạo nên “trend” yêu nước trong giới trẻ. Bà kêu gọi người trẻ đồng hành cùng báo chí không chỉ ở vai trò khán giả mà còn là người kiến tạo nội dung, góp phần xây dựng xu hướng tích cực trong xã hội.
Là lực lượng công chúng chủ đạo trong kỷ nguyên số, thế hệ Gen Z đang đặt ra yêu cầu đổi mới toàn diện đối với báo chí, từ cách làm nội dung đến phương thức phân phối. Phiên 3 của Diễn đàn Báo chí toàn quốc 2025 chiều 19/6, với chủ đề “Chinh phục độc giả Gen Z: Giải mã công thức thành công”, đã cho thấy sự chuyển động mạnh mẽ của các cơ quan báo chí trong hành trình tiếp cận thế hệ người đọc đặc biệt này.
Mở đầu phiên thảo luận, nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập báo Tiền Phong, nhấn mạnh rằng Gen Z là nhóm công chúng không thể bị bỏ qua. Sinh ra trong giai đoạn bùng nổ của Internet, mạng xã hội và điện thoại thông minh, Gen Z có khả năng chọn lọc và tiếp nhận thông tin theo cách rất riêng, đòi hỏi báo chí phải thay đổi để theo kịp.
“Có định kiến cho rằng Gen Z không đọc báo, nhưng thực ra họ vẫn đọc – chỉ là qua những cách khác, nền tảng khác, với yêu cầu cao hơn về trải nghiệm", ông Sưởng nói.
Nhà báo Ngô Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển truyền thông, Báo Nhân Dân, cho biết cơ quan này đang kết hợp công nghệ cao và tư duy sáng tạo để “cá nhân hóa” trải nghiệm của độc giả trẻ. Các dự án ứng dụng thực tế ảo tăng cường (AR), mã QR tích hợp báo in với các nền tảng số, hay số hóa kho dữ liệu lịch sử thành sản phẩm tương tác, đều hướng tới Gen Z như một nhóm độc giả trọng tâm.
Điểm nổi bật được nhiều diễn giả chia sẻ là Gen Z không chỉ tiêu thụ thông tin, họ còn trực tiếp tạo ra nó. Điều này đặt ra yêu cầu cho báo chí không chỉ là cung cấp, mà phải cùng người trẻ đồng sáng tạo và trao quyền tham gia.
Nhà báo Bùi Thu Thủy, Trưởng Ban Văn hóa Giải trí VTV3, chia sẻ câu chuyện thành công của chương trình “Đường lên đỉnh Olympia”, một sản phẩm truyền hình dành cho thế hệ học sinh trung học. Theo bà, chương trình không ngừng làm mới từ luật chơi, format đến đội ngũ dẫn chương trình, chính nhờ sự nhập cuộc tích cực của người trẻ mà chương trình có thể duy trì sức hút suốt 25 năm qua.
“Gen Z không chỉ xem video ngắn. Khi nội dung đủ hấp dẫn, đủ chiều sâu và được thiết kế tốt, các bạn sẵn sàng dành hàng giờ để theo dõi. Quan trọng là chất lượng và cách kể chuyện,” bà Thủy nhấn mạnh.
Kết lại phiên thảo luận, Tổng Biên tập Phùng Công Sưởng cho rằng, để chinh phục Gen Z, không thể chỉ bằng một công thức sẵn có. Đó là hành trình liên tục đổi mới, lắng nghe, thử nghiệm và học hỏi từ chính những người trẻ – những người không chỉ là độc giả hôm nay mà còn là chủ nhân của báo chí tương lai. “Chinh phục Gen Z không đơn giản là thu hút họ đến, mà là giữ họ ở lại. Và khi làm được điều đó, báo chí sẽ không chỉ tồn tại, mà sẽ phát triển bền vững”, ông Sưởng nhấn mạnh.
